Tolga Tanolcay

        Oryantalizmin pek çok tanımı yapılmıştır ama önce şunu belirteyim; sadece Doğu’ya duyulan objektif meraktan kaynaklı dürüst ve insaflı bilimsel çalışmalar da “Oryantalizm” in bir parçası sayılır. Bu tip çalışmaların çok sayıda olduğunu da söylemeliyim. Hatta mesela Batı’da, Müslümanlara İslam’ı öğretecek derecede İslam’ı iyi araştıran/ bilen/ yazan adamlar çıkmıştır. Ama bu yaklaşıma başka bir isim vermek gerekir. Konumuz olan   “Oryantalizm” asla böyle bir şey olmamıştır Peki, nedir Oryantalizm? Özde aynı ama farklı tanımlar var. Sıralayayım bazılarını; "Batı'nın tarihin her döneminde ve her açıdan Doğu'dan daha üstün olduğunu savunan, dünyayı buna ikna etmeye çalışan ve bu amaç için her yolu kullanan kurgusal ve art niyetli “faşist” bir düşünce sistemidir.” “Hayal âleminde Batının çıkarlarına uygun, ham madde bakımından zengin, kültür ve kaynak bakımından sömürülecek ve asla Batıyla kıyaslanamayacak kadar geri, önemsiz ve her alanda özne olan Ba...

  Kitap nedir?   Bu soruya uzun uzun cevaplar verilebilir elbette. Ama bize göre kitap; uygarlığın en önemli taşıyıcısı, gerçeği öğrenmek isteyenlerin araladığı bir kapı; ilmin belgesi, yaşamı aydınlatan bir ışık, insanlığın en büyük hazinesi ve mirası, özel insanların ruhunu eritip içine döktükleri bir kap; İnsanlık tecrübesinin somutlaşmış halidir… Özetle kitap hayattaki pek çok şeyden daha önemli bir değerdir. Kitap bir insanın hayatında çok önemli bir yer işgal eden, etmesi gereken bir unsurdur. Üstad Nuri Pakdil’in   (Allah rahmet eylesin) söylediği gibi; “Okumadığın gün karanlıktasın.” İnsanın yolunu aydınlatan ışık demiştik yukarıda. Tam da öyledir kitap... Bu girişten sonra, bu yazının yazılma nedenine geleyim isterseniz. Tamam, kitap çok önemli ve buna itiraz eden kişi sayısı da yok denecek kadar az zaten.   Peki, hangi kitapları okuyalım? Bu soruya herkesi memnun edecek bir cevap vermek imkânsız. Zaten herkesi memnun etmek gibi bir amacınız da yok, ...

  Yılan oynatıcıları, halı satıcıları, ibadet eden insanlar ve tesettürlü kadınlar ya da şark mimarisi... Peki;  Oryantalist sanatı bu kadar çekici hale getiren şeyler bunlar mı? İngilizler ve Fransızlar tarafından hem edebiyatta hem de sanatta Kuzey Afrika ve Orta Doğu'nun Oryantalist bakış açısıyla yansıtılması, sadece meraklı Batılıları değil, aynı zamanda Doğuluları da büyüledi. Batılı sanatçının yarattığı bu tür Oryantalist fanteziler, Doğu sanat tarihindeki bir boşluğu doldurarak Doğu'nun zengin geçmişini daha iyi anlamamıza ve takdir etmemize yardımcı mı oluyor?, yoksa bu sanatı icra edenler kötü niyetli insanlar mı, ya da kullanıldılar mı? Doğu'da hikaye anlatımı Doğu, çıkardığı yazarlar ve sanatçılar sayesinde sanat ve edebiyatta hiçbir zaman yetersiz ve geri  kalmadı. Doğunun edebi dünyasında hikaye anlatımı (saf kurgu), şiir ve hatta drama binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Bilinen en eski kurgusal eser, şu anda Irak olarak adlandırılan b...